Almanach Historycznoliteracki | |||||||||
W roku 1998 do istnienia powołano „Almanach Historycznoliteracki”, pismo będące forum zwłaszcza dla badaczy skupionych w niegdysiejszym Stowarzyszeniu Przyjaciół Literatury w Zielonej Górze. W sumie ukazały się dwa tomy tych studiów, pierwszy pod redakcją prof. Marii Januszewicz, drugi - prof. Leszka Libery i prof. Radosława Sztybera. Zawartość debiutanckiego zeszytu koncentruje się wokół refleksji nad dorobkiem licznej grupy twórców literatury polskiej, dawniejszej, jak i tej bardziej współczesnej (M. Białoszewski, J. Brzechwa, W. Dembołęcki, G. Herling-Grudziński, K. Koźmian, D. Magnuszewski, B. Prus, J. Słowacki, J. Tuwim, S. Żeromski). W odrębnym miejscu należy odnotować rekonstrukcję historyczną poświęconą wadowickiej oficynie wydawniczej Foltynów (T. Ratajczak) oraz rozprawę ukazującą „dzieło literackie jako środek formowania indywidualnych przekonań światopoglądowych” (L. Jazownik). Rozdział drugi przynosi spostrzeżenia na temat myśli krytycznoliterackiej Artura Górskiego oraz Wilhelma Feldmana. Tom drugi (1999) - poświęcony pamięci Prof. Władysława Magnuszewskiego - rozdzielono na pięć działów, w których podjęto analizę zagadnień związanych z twórczością i biografią J. Słowackiego (1), mozaiką rozmaitych powiązań w dorobku A. Bielowskiego, J. Brzechwy, K. Filipowicza, D. Magnuszewskiego, A. Mickiewicza, W. Oszajcy, T. Rittnera, L. Siemieńskiego i A. Wata (2). W kolejnych pracach podjęto problematykę technik artystycznej kreacji w Nurcie W. Berenta, Emancypantkach B. Prusa, Sklepach cynamonowych B. Schulza oraz Melancholii K. Tetmajera (3), nie zabrakło również namysłu nad młodopolską działalnością krytycznoliteracką (4). Całość natomiast zamyka garść uwag podnoszących różnorakie uwarunkowania dawnych rękopisów i książek. | |||||||||
Dydaktyka Literatury | |||||||||
Rocznik naukowy poświęcony teoretycznym i praktycznym problemom dydaktyki polonistycznej oraz teorii kształcenia i wychowania. Założony i redagowany przez prof. Wojciecha Pasterniaka w latach 1976-1988 (t. 1-9) był wydawany pod auspicjami Instytutu Filologii Polskiej Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. Tadeusza Kotarbińskiego w Zielonej Górze (obecnie Uniwersytet Zielonogórski), Lubuskiego Towarzystwa Naukowego oraz Kuratorium Oświaty i Wychowania, następnie (do roku 2005) - Wydziału Nauk Pedagogicznych i Społecznych byłej WSP TK i Uniwersytetu Zielonogórskiego; obecnie (od t. 26) - Wyższej Szkoły Humanistycznej w Lesznie oraz Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego w Poznaniu. | |||||||||
Edukacja Humanistyczna (kwartalnik) | |||||||||
Pismo o charakterze teoretyczno-praktycznym powstałe z inicjatywy Zakładu Dydaktyki Literatury i Języka Polskiego Instytutu Filologii Polskiej byłej Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. Tadeusza Kotarbińskiego w Zielonej Górze i zielonogórskiego wydawnictwa „Edycja", wydawane przy finansowym wsparciu m.in. Kuratorium Oświaty. Wprowadzono w nim stałe działy: 1) Konteksty edukacji humanistycznej; 2) Edukacja literacko-językowa i kulturalna; 3) Edukacja historyczna; 4) Sprawozdania, dyskusje, polemiki; 5) Recenzje, noty bibliograficzne. Redaktorem naczelnym kwartalnika był prof. Marian Sinica, zastępcą redaktora naczelnego - prof. Bogumiła Burda (Instytut Historii WSP TK). W latach 1998-2000 ukazało się w sumie 12 numerów pisma. | |||||||||
Edukacja Humanistyczna. Rocznik Naukowo-Dydaktyczny | |||||||||
Pismo o charakterze teoretyczno-praktycznym wydawane w latach 2001-2005. Zachowało ten sam profil, co kwartalnik „Edukacja Humanistyczna”. Na jego łamach zamieszczane były artykuły naukowo-dydaktyczne poświęcone szeroko rozumianej edukacji humanistycznej skoncentrowanej wokół kształcenia literacko-językowego i historyczno-obywatelskiego. Redaktorem periodyku był prof. Marian Sinica. | |||||||||
Fantastyczność i cudowność | |||||||||
Seria zawiera wystąpienia uczestników interdyscyplinarnych konferencji naukowych o wspólnym tytule „Fantastyczność i cudowność”. Organizatorami konferencji były dwie pracownie Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Zielonogórskiego: Mitopoetyki i Filozofii Literatury (obecnie: Zakład Literatury i Kultury Popularnej, funkcjonujący w ramach struktury Instytutu Filologii Germańskiej) oraz Nauk Pomocniczych i Literatury Popularnej (obecnie: Pracownia Badań nad Książką) i od tych spotkań wzięła też swój tytuł. W sumie ukazało się sześć tomów z tego cyklu: Fantasy w badaniach naukowych (2009), Wokół źródeł fantasy (2009), Mityczne scenariusze. Od mitu do fikcji – od fikcji do mitu – w dwóch osobnych częściach (2011), Mit – Literatura – Tajemnica (2013), Człowiek w zwierciadle przeszłości. Ucieczka od historii do Historii (2014) – wszystkie pod redakcją naukową prof. Tomasza Ratajczaka i prof. Bogdana Trochy oraz współredakcji mgra Waldemara Gruszczyńskiego (t. 5). Zamieszczone w nich rozprawy i szkice ukazują różne modele metod badawczych, właściwych dla reprezentowanych dyscyplin naukowych. W poszczególnych partiach książek odnajdziemy zatem rozważania, które powstały z punktu widzenia m.in. literaturoznawców, kulturoznawców, psychologów, filozofów, religioznawców i teologów z kilkunastu ośrodków badawczych Polski, Rosji, Ukrainy i USA. | |||||||||
Filologia Polska | |||||||||
To uniwersytecka seria „Studiów i Materiałów” z zakresu filologii polskiej (wydawana w latach 2003-2009). Struktura treści poszczególnych tomów ma charakter otwarty. Jest zbiorem rozpraw i artykułów podejmujących wiele zagadnień, które nurtowały pracowników Instytutu Filologii Polskiej oraz autorów spoza zielonogórskiego środowiska polonistycznego. Redaktorami naukowymi tej serii byli: prof. Jerzy Brzeziński (2003), prof. Ireneusz Sikora (2005), prof. Karol Smużniak (2007) oraz prof. Maria Januszewicz i prof. Tomasz Ratajczak (2009). | |||||||||
Historia Literatury Pogranicza | |||||||||
„Historia Literatury Pogranicza” – wydawnicza seria naukowa ukazująca się pod patronatem niegdysiejszej Pracowni Badań nad Literaturą Regionalną; koncentruje się na literaturze Ziem Zachodnich i zagadnieniach literackiego pogranicza. Ukazały się: t. 1 – prof. Małgorzata Mikołajczak, Zbliżenia. Studia i szkice poświęcone literaturze lubuskiej (2011); t. 2 – Miejsce i tożsamość. Literatura lubuska w perspektywie poetyki przestrzeni i antropologii, red. prof. Małgorzaty Mikołajczak przy współpracy dr Kamili Gieby i mgr Mariki Sobczak (2013); t. 3 – dr Sławomir Iwasiów, Reprezentacje Europy w prozie polskiej XXI wieku (2013); t. 4 – Andrzej K. Waśkiewicz, Lubuskie środowisko literackie. Szkice z lat 1963-2012, zebrał i do druku przygotował E. Kurzawa, wstępem poprzedziła M. Mikołajczak (2014); t. 5 – Marta Ruszczyńska, Pogranicze. Studia i szkice literackie (2015); t. 6: Lubuski palimpsest. W kręgu historii, kultury i literatury polsko-niemieckiego pogranicza, red. Marta J. Bąkiewicz, Zielona Góra 2017; t. 7: Mirosława Szott, Czytanie miejsca. Poezja lubuska w perspektywie geopoetyki, seria "Historia Literatury Pogranicza", Zielona Góra 2021. | |||||||||
Prace edytorskie | |||||||||
„W swych założeniach [są] inicjatywą nienową wprawdzie, ale, jak się zdaje, bardzo potrzebną. Chodzi głównie o udostępnianie tekstów pozostających w rękopisach bądź w starych drukach, zważywszy na szybko upływający czas. W tej chwili za godne edytorskiego namysłu wypada uznać już przekazy z początków XX wieku, jako mające sto i więcej lat. Jest to szczególnie ważne w dobie mediów elektronicznych, mianowicie nie zaniechać papierowego ogłaszania tekstów. [...] Jest jeszcze w bibliotekach polskich wiele tekstów wartych wydania bądź powtórnego udostępnienia badaczom literatury. Taką bowiem usługową funkcję pragniemy w zielonogórskim ośrodku edytorskim promować, odwołując się do bogatych tradycji [...] naszej polonistyki. Pragniemy, aby pismo stało się miejscem pierwodruków nowych opracowań edytorskich oraz forum wymiany najbardziej kontrowersyjnych nawet przemyśleń. Tylko w dyskusji, sporze i ucieraniu argumentów możliwy jest rozwój naszej dziedziny nauki, wiedzy i sztuki” (S. Kufel, fragment Wstępu 1. tomu). W roku 2009 ukazał się pierwszy tom z tej serii (pod red. prof. Sławomira Kufla i dr Katarzyny Grabias-Banaszewskiej), ofiarowany Profesorowi Franciszkowi Pilarczykowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin. |
|||||||||
Scripta Humana. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego |
|||||||||
Projekt wydawniczy „Scripta Humana” zrodził się w 2012 roku z cyklicznych spotkań, jakie odbywały się w ramach Zielonogórskich Seminariów Literaturoznawczych, organizowanych przez Zakład Teorii Literatury i Krytyki Literackiej Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Zielonogórskiego. Na owe sympozja zapraszani byli wybitni naukowcy z całej Polski wespół ze swoimi współpracownikami. Następnym niestandardowym źródłem tekstów współtworzących kolejne monografie były organizowane przez zielonogórskich literaturoznawców sesje naukowe, nabywające z czasem status konferencji cyklicznych, np. o Janie Pawle II i jego dziedzictwie, o kryminale czy o Kresach Wschodnich. Do tej pory (2024 r.) wydano 18 tomów, na 2025 r. przygotowywany jest kolejny – o współczesnej poezji kresowej. Oprócz Instytutu Filologii Polskiej udział w wydawaniu poszczególnych monografii biorą: Instytut Filologii Germańskiej oraz Instytut Neofilologii UZ. Przedsięwzięciom patronuje Dziekan Wydziału Humanistycznego, a od pewnego czasu również Przewodniczący Rady Dyscypliny Naukowej Literaturoznawstwa. „Scripta Humana. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego” nie są czasopismem, lecz serią monografii. Wszyscy Pracownicy naukowi Wydziału Humanistycznego reprezentujący literaturoznawstwo są zaproszeni do redakcji kolejnych tomów według własnego pomysłu. Wszelkie naukowe inicjatywy są mile widziane. Propozycje można konsultować z redaktorami serii – prof. UZ dr hab. Dorotą Kulczycką lub drem Wolfgangiem Bryllą. |
|||||||||
Studia i materiały. Filologia polska | |||||||||
Pismo o profilu naukowo-dydaktycznym wydawane przez Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Zielonej Górze. Na jego łamach zamieszczano teksty przydatne bezpośrednio w procesie edukacji akademickiej bądź mające charakter bardziej teoretyczny. W latach 1975-1999, a więc przez okres istnienia Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. T. Kotarbińskiego ukazało się w sumie dziesięć jego tomów, których redaktorami byli: prof. Wojciech Pasterniak (t. 1-5), prof. Jerzy Brzeziński (t. 6 i 10), prof. Władysław Magnuszewski (t. 7), prof. Czesław P. Dutka (t. 8) i prof. Marian Sinica (t. 9). | |||||||||
Studia o języku i stylu artystycznym | |||||||||
Seria poświęcona rozwijającym się na gruncie lingwistyki polskiej dyskusjom na temat polszczyzny artystycznej. Do tej pory ukazało się pięć tomów „Studiów”: t. 1: Język i styl gatunków literackich oświecenia i romantyzmu, red. Jerzy Brzeziński (1995); t. 2: Praktyka językowo-stylistyczna w tekstach artystycznych doby nowopolskiej, red. Jerzy Brzeziński (1997); t. 3: Przejawy potoczności w tekstach artystycznych, red. Jerzy Brzeziński (2001); t. 4: Stylistyka a leksykologia. Związki, zależności, metody, red. Krzysztof Maćkowiak i Cezary Piątkowski (2008); t. 5: Język i styl twórcy w kręgu badań współczesnej humanistyki, red. naukowa Krzysztof Maćkowiak, Cezary Piątkowski, współpraca Joanna Gorzelana (2009). | |||||||||
Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze | |||||||||
Prezentowana seria zawiera zbiór wystąpień uczestników cyklicznej konferencji naukowej „Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze” (dawniej: „Zielonogórskie Seminaria Polonistyczne”) i od tej konferencji wzięła też swój tytuł. Do tej pory ukazało się jedenaście tomów posesyjnych pod redakcją naukową prof. Stanisława Borawskiego i prof. Jerzego Brzezińskiego (2001), prof. Stanisława Borawskiego i prof. Magdaleny Hawrysz (2006, 2011), prof. Magdaleny Hawrysz (2010), prof. Magdaleny Hawrysz i prof. Marzanny Uździckiej (2013), prof. Magdaleny Steciąg i prof. Mariana Bugajskiego (2014), prof. Magdaleny Hawrysz, prof. Marzanny Użdzickiej i prof. Anny Wojciechowskiej (2015), prof. Magdaleny Steciąg, dr Magdaleny Adamczyk i prof. Marka Biszczanika (2016), prof. Magdaleny Hawrysz, prof. Marzanny Uździckiej i prof. Anny Wojciechowskiej (2017), prof. Magdaleny Hawrysz i prof. Marzanny Uździckiej (2018) oraz dr Irminy Kotlarskiej, dr Magdaleny Jurewicz-Nowak i prof. Magdaleny Hawrysz (2019). Zamieszczono w nich artykuły badaczy zielonogórskich oraz zaproszonych gości z innych uniwersytetów polskich i niemieckich (m.in. Uniwersytetu w Bonn, Uniwersytetu w Münster, Uniwersytetu Wrocławskiego i Uniwersytetu Śląskiego). | |||||||||